Często pytacie nas o Terapia EEG Biofeedback – jak działa, w czym pomaga. Proponujemy Wam trochę praktycznych informacji o tej metodzie, którą w naszej poradni zajmuje się Jola Dubaj – terapeutka biofeedback, pedagog z wieloletnim doświadczeniem.
Terapia EEG Biofeedback to trening aktywności mózgu. Służy do optymalizacji czynności bioelektrycznej mózgu, w celu osiągnięcia usprawnienia działania przy równoczesnej relaksacji. EEG Biofeedback polega na rejestrowaniu fal mózgowych za pomocą elektrod, wyświetlaniu ich na ekranie komputera, czyli dostarczaniu klientowi informacji zwrotnej.
Terapia EEG Biofeedback działa na zasadzie sprzężenia zwrotnego – natychmiastowej informacji zwrotnej przekazywanej w postaci dźwięku lub obrazu. Np. w przypadku EEG biofeedbacku klient ćwiczący swoją koncentrację widzi na ekranie komputera drzewo. Jeżeli wytworzy odpowiednie fale, odpowiedzialne za koncentrację, drzewo będzie miało grube gałęzie i dużo liści. Jeżeli koncentrację traci, liście znikają. W ten sposób klient, wiedząc jakie fale wytwarza w danym momencie może je ćwiczyć. Przy regularnym treningu i dzięki neuroplastyczności mózgu prowadzi to do utrwalenia się takiego wzorca, a w konsekwencji do poprawienia koncentracji.
Celem treningu jest polepszenie czynności bioelektrycznej mózgu wraz z ukierunkowaniem
i wzmocnieniem koncentracji uwagi, hamowania stanów nadmiernego pobudzenia lub też nadmiernego hamowania, co prowadzi do zaburzeń funkcji poznawczych, takich jak: koncentracja uwagi, zdolność planowania, przewidywania reakcji, myślenia logicznego, pamięci, samokontroli czy też aktywności twórczej.
Klient siada na wygodnym fotelu, jest „podłączany” do komputera za pomocą elektrod, które odbierają i rejestrują fale mózgowe. Fale wytwarzane są przez korę mózgową i dzielą się na wolne – delta, theta, alfa oraz szybkie – beta, które w zależności od częstotliwości dzielą się na pasmo niska beta, środkowa beta i wysoka beta. Delta pojawiają się najczęściej podczas głębokiego snu. Theta to „brama do nauki i pamięci”. Fale alfa to brak działania – rozmyślanie, relaks, odprężenie. Beta – to natomiast energia, działanie, analityczne, logiczne myślenie, komunikacja, zdolności umysłowe, inteligencja.
Trening beta oraz theta są najczęściej używanymi protokołami do treningów.
Fale te wymagają korekty, kiedy w znaczący sposób odbiegają od normy. Tej korekcie służy właśnie Terapia EEG Biofeedback. Metoda jest całkowicie bezbolesna, nieinwazyjna i bezpieczna. Na jednym monitorze terapeuta obserwuje fale klienta w postaci wykresów, na drugim klient widzi swoją czynność bioelektryczną w postaci prostej gry, w którą gra wyłącznie swoimi falami mózgowymi. Bez użycia dżojstika ani myszki, tylko dzięki falom mózgowym sprawia, że np. samochód jedzie prawym pasem drogi, rzutki lecą do środka tarczy, okno się otwiera. Pożądane stany nagradzane są na trzy sposoby: prawidłowo przebiegającą grą, naliczanymi punktami w formie dźwiękowej oraz graficznej. W trakcie sesji terapeuta ustala poziom trudności. Mózg szybko uczy się nowych zachowań, więc taki trening bardzo ułatwia samoregulację i samokontrolę na co dzień. W tracie treningu wymagane jest rozluźnienie mięśni oraz bezruch, gdyż bardzo czuły sprzęt odbiera wszelkie zakłócenia (ruchy, napięcia mięśni).
Tę metodę poleca się zarówno zdrowym, jak i osobom z różnymi trudnościami. Zaleca się szczególnie osobom z zaburzeniami funkcjonowania układu nerwowego. Przy nadpobudliwości psychoruchowej, trudnościach w koncentracji uwagi, nadmiernym stresie, lęku, depresji, agresji, zaburzeniach snu, mowy, tikach. Jest skuteczny przy problemach w nauce, dysleksji. Naukowo stwierdzono dużą skuteczność w ADHD, Zespole Aspergera, Autyzmie. Dzięki treningom można podwyższyć samoocenę, zwiększyć kreatywność, poprawić kondycję umysłową, poprawić koncentrację uwagi, zmniejszyć napięcie.
Trzeba jednak pamiętać, że Biofeedback nie jest cudownym środkiem na wszystko, jest to terapia wspierająca. Wymaga przede wszystkim systematyczności, motywacji i czasu. Podobnie jak nie wytrenujemy mięśni w godzinę, tak nie nauczymy mózgu pożądanych stanów po kilku spotkaniach. Jest to jednak bardzo indywidualna kwestia: u jednych klientów widać poprawę już po 10 treningach, tak inni potrzebują 30, 40 i więcej. Skuteczność zależy od wielu czynników: motywacji, czyli nastawienia osoby ćwiczącej, koncentracji, przestrzegania zasad treningu, współpracy z terapeutą, stresogennych czynników zewnętrznych, a także samej pracy mózgu.
W przypadku tej metody terapeutycznej bardzo istotna jest regularność. Minimalna częstotliwość to jeden trening w tygodniu. Jednak dla zwiększenia efektywności i skrócenia terapii zaleca się 2-3 treningi tygodniowo.
Czas pojedynczej sesji treningowej jest zróżnicowany i zależy od wieku osoby badanej, jego stanu emocjonalnego i psychoruchowego. Zazwyczaj całe spotkanie zajmuje od 30 do 45 minut.