Mowa dzieci z zaburzeniami słuchu

Słuch fizyczny jest wymieniany jako najważniejszy zmysł dla rozwoju języka i komunikacji. Zaburzenia mowy u osób z uszkodzonym słuchem określa się jako dyslalię audiogenną. Nieprawidłowości w wymowie w tym przypadku w dużej mierze zależą od specyfiki niedosłuchu. Istotny jest zakres i głębokość jego ubytku, ale także moment wystąpienia. Należy właściwie rozpoznać ograniczenia w percepcji słuchowej, co pozwoli dopasować odpowiedni aparat słuchowy lub implant ślimakowy. Ważne jest również, jak najszybsze rozpoczęcie stymulacji słuchowej oraz dobranie właściwej metody wychowania językowego.

Mimo wysokiego stopnia zróżnicowania nieprawidłowości mowy dzieci oraz dorosłych osób z uszkodzonym narządem słuchu, obserwuje się pewne tendencje typowe dla tej grupy. Są to zarówno zaburzenia realizacji głosek, elementów prozodycznych mowy – czyli rytmu, natężenia, intonacji i akcentowania, jak również obniżenia zasobu słownictwa i posługiwania się regułami gramatycznymi. Odbiór dźwięków o niskiej częstotliwości przebiega sprawniej. Zatem szczególnie trudne dla dzieci niesłyszących jest opanowanie realizacji głosek przedniojęzykowo-dziąsłowych sz, ż, cz, dż i środkowojęzykowych ś, ź, ć, dź, Trudności występują także w zakresie głosek tylnojęzykowych k, g, h, a także umiejętności różnicowania samogłosek i oraz y.